آنچه درباره دین باید دانست؟؟؟

[shams]

تعریف دین
دین از جمله مقولاتی است که مورد توجه بسیاری از متفکران از جمله متکلمان، فلاسفه ی دین، جامعه شناسان و روانشناسان واقع شده و هر یک با انگیزه، پیش فرض و شیوه ای خاص به تعریفِ آن پرداخته اند فلذا تعاریف گوناگونی از دین ارائه شده حقیقت آنست که هیچ کدام از تعاریف ارائه شده تعریفِ کاملی نبوده و به اصطلاح منطقیین از جامعیت و مانعیت لازم برخوردار نیستند ما در این مقاله ابتدا به ضرورتِ ارائه تعریف از دین و سپس به عواملی چند که مانع ارائه ی تعریف واحد از دین گردیده اشاره کرده و به ذکر برخی از تعاریف ارائه شده از دیدگاه متفکران اسلامی و غربی و نقد آنها می پردازیم و در پایان نیز سعی می کنیم از میان تعاریف، تعریفی که از اشکالاتِ کمتری برخوردار است انتخاب می کنیم.
ضرورت و اهمیت بحث: در هر علمی در ابتدا باید تعریفی روشن و روشنگر از موضوع آن علم بیان شود تا از بروز دیدگاههای متعارض درباره ی آن جلوگیری کرد کما اینکه چنانچه در ادامه مطلب روشن خواهد شد بسیاری از اختلافات و چالش های موجود در دین پژوهی، به اختلاف در تعاریف و گوناگونیِ تصوراتِ از دین بر می گردد و در واقع اندیشمندان به جای بحث علمی دچار نزاع های لفظی شده اند استاد علامه محمد تقی جعفری در این باره چنین می گویند:
بوسیله ی تعریف مقبول است که معلوم می شود دیدگاههای متعارض متعلق به موضوع واحدی هستند یا نه اگر 2 نظریه ی مخالف در باب پی آمدِ دینداری ناظر به 2 تصورِ مختلف از دین باشند اساساً متخالف نیستند و نسبتِ بین آنها ایهامِ تعارض است نه تعارضِ واقعی.... این شعارِ فیلسوفان تحلیلی که ابتدا تصورات را توضیح بده و معنای مفاهیم مندرج در ادعا را روشن کن تا سپس به گفتگو در صدق و کذبِ ادعا بپردازیم در اساس به تقدّم منطقیِ تعریف بر دیگر مباحث بر می گردد اساساً شرطِ سخن در هر امری تعریفِ روشن و مشترکِ آن امر است...
بنابراین قبل از طرح مباحث و مسائل فلسفه دین و پیش از ورود به نزاع های فراوان در دین پژوهی، بحث از تعریفِ دین در پرتو نقد و ارزیابی تعریف های ارائه شده ضروری است وقتی از نسبتِ دین و آزادی، دین و ایدئولوژی، دین و هنر، دین و توسعه پرسیده می شود ابتدا باید پرسید مراد از دین چیست و زمانی که در باب حصرگرایی، شمول گرایی یا کثرت گرایی دین به عنوان مثال سخن گفته می شود باید دانست که تصور نظریه پردازان از دین چیست.
منتظر نظرات و انتقادات شما دوستان عزیز می باشم ...